مقالات

دوراهی های اخلاقی در فتوژورنالیسم

 ۱۳۹۵/۰۵/۱۰

عکاسان خبری بیشتر با دوراهی‌ های اخلاقی مواجه می‌شوند. عکاسی ابزار قابل اعتمادی است جهت ثبت آنچه دیگران از دریچه چشمانشان می ‌بینند.

در گذشت تاریخ تصاویر فراهم شده توسط رسانه ‌ها نقش زیادی را در شکل گیری حافظه جمعی مردم ایفا کرده است.

عکس‌ های رسانه ای می‌تواند شامل عکس ‌های شگفت انگیز و عکس‌های دردناک و تاثرانگیزی باشد.

رسانه‌ های خبری که درصدد ارائه گزارشات دقیق از واقعیت‌ های اجتماعی به مردم می باشند از عکاسی به عنوان پنجره‌ای رو به دنیا  استفاده کنند.

روزانه هزاران عکاس خبری به منظور به ثبت رساندن لحظات واقعی زندگی ما سعی و تلاش می‌کنند.

دوراهی‌ اخلاقی عکاسان خبری

بعضی از عکاسان صدها و شاید هزاران کیلومتر را سفر می‌کنند تا وقایع و رخدادهای بزرگتر مانند جام جهانی فوتبال را پوشش دهند.

گزارش تصویری فقط محدود به تهیه گزارش از وقایع و رویدادهای شیرین و خوشایند نمی‌شود بلکه حوادث تلخ، تاسف آور و دردناکی همچون جنگ، بلایای طبیعی، تصادفات و غیره را نیز دربرمی‌گیرد.

در هر دو حالت عکاس خبری شاهد رویدادی است که فهم و درک مخاطب را از مهمترین وقایع زندگی می‌سازد. بعضی از این وقایع بلایا و فجایعی هستند که با خود مرگ، نابودی و تخریب را به همراه دارند.

عکاسان خبری با چشمان خود شاهد و ناظر صحنه‌های شاد و تلخی هستند که ارتباط تنگاتنگی با زندگی و جان انسان‌ها دارد.

عکاسی کردن از صحنه‌های تراژدی به ویژه آن دست صحنه‌هایی که در آنها انسان جان خود را از دست می‌دهد سبب بروز تعارضات اخلاقی پیچیده و بغرنجی برای عکاسان خبری می‌شود.

عکاسان خبری مجبورند از بین عمل به وظیفه اخلاقی شان به عنوان یک فرد ناجی برای نجات قربانیان وعمل به مسئولیت شان به عنوان یک عکاس خبری برای به ثبت رساندن صحنه‌های تراژدی یکی را انتخاب کنند.

این نوع از دو راهی ‌های اخلاقی است که می ‌تواند به عنوان تعارضات میان وظیفه اجتماعی و مسئولیت حرفه ای یا شغلی، دیده شود.

هرچند که این دوراهی‌ های اخلاقی فقط منحصر به عکاسان خبری نمی ‌شود. هر فردی در جامعه می‌تواند با دوراهی اخلاقی در زندگی روزانه‌اش نیز روبرو شود.

فکر کنید که شما به فرزندتان قول داده‌اید که او را برای تماشای یک نمایشنامه که راس ساعت ۷ بعدازظهر شروع می‌شود، همراهی کنید.

در میان راه شما با خانم نسبتا مسنی روبرو می‌شوید که ماشینش پنچر شده و از شما کمک می‌خواهد.

در این شرایط شما دچار سردرگمی ‌می‌شوید که آیا باید به قولی که به فرزندتان داده‌اید عمل کنید یا باید به ندای وجدان تان گوش کرده و به آن خانم کمک کنید.

تعارض میان این دو امر که هر دو هم حق اند یک دوراهی اخلاقی به شمار می‌آید.

ولی دوراهی‌های اخلاقی که عکاسان خبری با آن مواجه می‌شوند خیلی جدی تر و پیچیده تر از این مسائل به نظر می‌رسد، چرا که آنها پیوسته مجبورند تراژدی‌های انسانی را به ثبت برسانند.

این نوع از دو راهی‌ های اخلاقی می‌تواند بسیار چالش برانگیز باشد چون نمی ‌توانیم جواب ساده ای را برایشان بیابیم.

قریب به دو دهه قبل عکاس خبری جوانی که اهل آفریقای جنوبی بود این دوراهی اخلاقی را به بدترین شکل ممکن تجربه کرد.

در یک ظهر سوزان در مارس ۱۹۹۳ کوین کارتر عکسی را از دختربچه آفریقایی گرفت که از سوء تغذیه بسیار نحیف و لاغر شده بود.

آن دختر آفریقایی در حالی‌ که سرش را به سمت زمین خم کرده بود، سعی می‌ کرد تا خود را به مرکز غذارسانی ملل متحد برساند.

در پشت سر این دختر کرکسی انتظار مرگ آن دختر بچه را می ‌کشید.

عکس گرفته شده توسط این خبرنگار برای نخستین بار توسط نیویورک تایمز به چاپ رسید و سپس در سرتاسر دنیا و بنگاه‌ های خبر پراکنی توزیع شد.

دوراهی‌ اخلاقی عکاسان خبری

آن عکس به سرعت به نمادی از آلام و دردهای آفریقایی‌ ها تبدیل شد. عکس کارتر نمونه بسیار خوبی  از قدرت و تاثیرگذاری غیرقابل انکار عکس و عکاسی به شمار می‌آید.

بعضی معتقد بودند که عکس کارتر بسیار تاثیرگذارتر از صدها گزارشی بود که با هدف انعکاس تألمات آفریقایی‌ها تا آن روز تهیه شده بود.

آن عکس برنده جایزه پولیتزر شد. این جایزه برای عکاسان و حرفه روزنامه‌ نگاری از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است.

هزاران خواننده نگران سرنوشت آن دختربچه کوچک شدند.

بسیاری به نیویورک تایمز نامه نوشتند و یا تماس تلفنی برقرار کردند تا از سرنوشت آن دختر بپرسند که آیا او به مرکز غذارسانی زنده رسیده است و از گرسنگی و قحطی نجات یافته بود.

البته بسیاری نیز به کارتر انتقاد کردند که وی به جای گرفتن عکس باید به آن دختربچه کمک می‌کرده است و کارتر را فردی بی توجه به آلام و مشکلات مردمان آفریقا به شمار آوردند.

بسیاری از خوانندگان می‌خواستند بدانند که چرا کارتر آن بچه را به آن مرکز نبرده و یا به آن غذا نداده است. منتقدان اخلاقی کارتر را مورد انتقاد قرار داده و وی را متهم کردند که با گرفتن این عکس به دنبال کسب منافع شخصی بوده است.

۲ماه پس از دریافت جایزه پولیتزر، کارتر در ژوهانسبورگ خودکشی کرد. هر چند که علت قطعی خودکشی وی مشخص نشد اما آن را چندان هم بی ارتباط با آن عکس و عوامل مربوط به آن نمی ‌توان دانست.

ماجرای پیش آمده برای کارتر سبب شد مسئله دوراهی‌های اخلاقی که عکاسان خبری با آن مواجه هستند مورد دقت بیشتری قرار گیرد.

جان لانگ مدیر اسبق انجمن عکاسان مطبوعات ملی (NPPA) خاطر نشان می‌کنند که همه روزنامه ‌نگاران همیشه در انتخاب بین کمک به سوژه عکس یا عکاسی کردن دچار سردرگمی می شوند.

هرچند ممکن است درست شرایطی را که برای کارتر بوجود آمد تجربه نکنند.

باید برای این دوراهی‌ های اخلاقی چاره‌ای اندیشید قبل از این‌ که روزنامه‌ نگاران در آن موقعیت بحرانی قرار بگیرند و لحظات تلخی را تجربه کرده و در انتظار آینده تلخ تری باشند.

برای نظر دادن ابتدا باید به سیستم وارد شوید. برای ورود به سیستم روی کلید زیر کلیک کنید.